ത്രിഗുണങ്ങൾ (സത്വ രജ തമോഗുണങ്ങൾ) പ്രകൃതിയിൽ നിന്നും രൂപം പ്രാപിച്ചിട്ടുള്ളവയാണ് . ത്രിഗുണങ്ങളുമായുള്ള സംപർക്കം മൂലമാണ് ഒരു വ്യക്തി ഭൗതിക ലോകത്തിൽ കുടുങ്ങികിടക്കുന്നത് . ത്രിഗുണ ദൂഷിതമാകാത്ത ജ്ഞാനം ആണു അതീന്ദ്രിയ ജ്ഞാനം. ദേഹിയെ ദേഹവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നതും ഈ ത്രിഗുണങ്ങൾ തന്നെ . അത്കൊണ്ട് തന്നെ ഒരു വ്യക്തിയുടെ മരണ സമയം അയാളിൽ സത്വഗുണം ആണു വർദ്ധിച്ചിരിക്കുന്നത് എങ്കിൽ ഭൗതിക ലോകത്തിൽ മാലിന്യങ്ങൾ ഇല്ലാത്തിടത്തു വീണ്ടും ജനിക്കാൻ അയാൾക്ക്‌ സാധിക്കും .സത്വഗണം എന്നാൽ ആത്മ സുഖവും ജ്ഞാനവുമാണ് . ഇവ രണ്ടും കൂടി നിൽക്കുന്ന സമയം മരണപ്പെട്ടാൽ അയാൾ പരിശുദ്ധിയിലേക്ക് ഉയരുന്നു . രജോഗുണം വർദ്ധിച്ചിരിക്കുമ്പോൾ മരണം സംഭവിച്ചാൽ കർമങ്ങളിൽ തല്പരരായ ആളുകൾക്കിടയിൽ വീണ്ടും ജനിക്കേണ്ടി വരുന്നു . രജോഗുണം രാഗം ആണു. രാഗം ഉള്ളത് കൊണ്ട് ആസക്തി കൂടി നിൽക്കുകയും വീണ്ടും കർമം ചെയ്യാനുള്ള പ്രേരണ കൂടുകയും ചെയ്യുന്നു . കഠിനമായ പ്രവർത്തികളും മോഹാവേശവും ഉണ്ടാകുന്നു. അങ്ങനെ വീണ്ടും വീണ്ടും ജനന മരണ ചക്രത്തിൽപ്പെട്ടു പോകുന്നു. എന്നാൽ മരണ സമയം വർദ്ധിച്ചു നിൽക്കുന്നത് തമോഗുണമായാൽ ആ വ്യക്തികൾ വിവേകശൂന്യർക്കിടയിലോ , മൃഗങ്ങൾക്കിടയിലോ ജനിക്കാം. തമോഗുണം വളരുമ്പോൾ തേജസ്സില്ലായമയും അലസതയും ഉണ്ടാകുന്നു. തെറ്റും ,അജ്ഞാനവും ഉണ്ടാകുന്നു .

സത്വഗുണം കൂടി നിൽക്കുന്ന ആളുകൾക്കു കാര്യങ്ങളെ ശരിയായി കാണുകയും കേൾക്കുകയും ചെയ്യാൻ സാധിക്കും . അവർ ആന്തരികമായും ബാഹ്യമായും പരിശുദ്ധരായിരിക്കും. സന്തുഷ്ടരുമായിരിക്കും. സ്വയം സ്നേഹമാണെന്ന തിരിച്ചറിവും ഉണ്ടാകും. സ്വത്വത്തേ തിരിച്ചറിഞ്ഞവർ ആയിരിക്കും .

സത്വ ഗുണത്തിൽനിന്ന് ജ്ഞാനവും രജോ ഗുണത്തിൽനിന്ന് ഒരിക്കലും തൃപ്തി വരാത്ത ആഗ്രഹങ്ങളും തമോഗുണത്തിൽ നിന്ന് അജ്ഞാനവും ഉണ്ടാകുന്നു.

ഗുണങ്ങൾക്കു അനുസരിച്ചാണ് കർമം. ഗുണങ്ങൾ മാറുന്നതിനു അനുസരിച്ചു കർമവും മാറുന്നു. സത്വഗുണത്തിൽ ചെയ്യുന്ന കർമങ്ങളുടെ ഫലം വിശുദ്ധങ്ങളാണ്. രജോഗുണ സ്വഭാവമുള്ളകർമങ്ങൾ ദുഃഖം കാരകവും.
തമോഗുണ പ്രാധാന്യമുള്ള കർമങ്ങൾ ദുരിത പൂർണ്ണവും മൂഡത്വം നിറഞ്ഞതും ആയിരിക്കും.

ഗുണത്തിന്റെ സ്വഭാവമാണ് സുഖവും ദുഃഖവുമെന്നു അറിയുന്നവന് സുഖമായാലും ദുഃഖമായാലും ഇത് തന്റെയല്ല മറിച്ചു അത് ഗുണാനുശ്രിതമാണ് എന്ന തിരിച്ചറിവുണ്ടാകും. അങ്ങനെ ഒരാൾക്ക് മാത്രമേ സുഖത്തിലും ദുഃഖത്തിലും സമ നില പാലിക്കാൻ സാധിക്കുകയുമുള്ളു . ഗുണങ്ങളാണ് കർമം ചെയ്യുന്നത് എന്നറിയുമ്പോൾ ഞാൻ ചെയ്യുന്നു എന്ന ഭാവം ഇല്ലാതാകും. എനിക്ക് വേണ്ടി എന്ന ഭാവവും ഇല്ലാതാകും. അവയുടെ ഫലത്തിലുള്ള ആഗ്രഹവും ഇല്ലാതാകും . ഒരു സാക്ഷി ഭാവം കൈ വരും. സ്വാർത്ഥത ഉണ്ടാകുന്നതു അവബോധമില്ലാത്ത മനസ്സിലാണ് .
അവബോധമുള്ള ഒരു മനസ്സാണ് ഒരു വ്യക്തിയ്ക്കു വേണ്ടത്. ധ്യാനത്തിലൂടെ ബോധമാനസ്സിനെ നിയന്തിച്ച് നമ്മുടെ അവബോധ മനസ്സിനെ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ നമുക്ക് കഴിയും. നിത്യം നമുക്കറിയുന്ന ഒരുധ്യാനം പിന്തുടരുക….